วันอาทิตย์ที่ 10 ตุลาคม พ.ศ. 2553

การละเล่นพื้นบ้านของภาคใต้

สะบ้า



ภาค     ภาคใต้
จังหวัด  ระนอง

อุปกรณ์
ลูกสะบ้า
วิธีการเล่น
วิธีการเล่นสะบ้าเป็นการเล่นของไทยสมัยโบราณ เหตุที่เรียกว่า สะบ้า ก็เพราะนำเอาลูกสะบ้า มาเป็นเครื่องมือในการเล่นลูกสะบ้ามีเปลือกแข็ง มีลักษณะกลม ขนาดสะบ้าเท่าหัวเข่าคน แบนแต่ตรงกลางนูน ล้อได้ดี การเล่นจะต้องมีลูกหนึ่งตั้งไว้ ระยะจากลูกตั้งถึงที่ตั้งกะประมาณ ๖ เมตร ผู้เล่นจะเล่นทีละคนก็ได้ แบ่งออกเป็นสองฝ่าย ผู้เล่นจะต้องเล่นตามมาตราที่กำหนดไว้คือ ตั้งต้นด้วยบทที่ง่ายที่สุดคือ การล้อ เรียกว่า อีล้อคือ ผู้เล่นอยู่ที่เส้นตั้งต้น แล้วล้อลูกสะบ้าให้ไปใกล้กับลูกตั้งที่สุดเท่าที่จะทำได้ แล้วรีบตะครุบไว้
ถ้าเกินลูกตั้งไปถือว่าตาย ต้องให้อีกฝ่ายหนึ่งลงมือเล่นแทน แต่ถ้าตะครุบได้ เลื่อนมาตรงลูกตั้งแล้วใช้นิ้วดีดให้ถูกลูกตั้งเรียกว่า ยิง ถ้ายิงไม่ถูก ต้องถือว่าตาย เปลี่ยนให้อีกฝ่ายหนึ่งเล่น ถ้าถูกก็ขึ้นบทต่อไปคือ เอาลูกสะบ้าไว้ที่คอแล้วดีดให้ล้อ ใช้วิธีเดียวกัน ถ้าใครยิงถูกเป้าหมายก็ได้ขึ้นบทต่อๆไป ถ้าผิดหรือลูกสะบ้าออกแนวนอกวง ก็ต้องให้อีกฝ่ายหนึ่งเล่นต่อไป ถ้าเป็นการเล่นหมู่ ผู้ที่ยิงถูกอาจไถ่ผู้ที่ยิงไม่ถูกได้คือ ยิงแทนผู้ที่ยิงไม่ถูก เป็นการช่วยผู้ที่เล่นร่วมชุด แต่ถ้าใครล้อเลยเขตเรียกว่าเน่า ก็ต้องตายทั้งชุดคือต้องยอมให้อีกฝ่ายหนึ่งเล่นต่อเป็นการฝึกการรวมหมู่พวก ได้ดี

  • โอกาสหรือเวลาที่เล่น
การเล่นสะบ้าของจังหวัดระนอง นิยมเล่นในงานเทศกาลเช่น ในวันตรุษสงกรานต์ วันปีใหม่ งานเดือนสิบ ตรุษจีนจังหวัดระนองนิยมเล่นกันที่อำเภอกระบุรี ปัจจุบันมีการเล่นน้อยลงมาก

  • คุณค่า แนวคิด สาระ
๑. ฝึกความแม่นยำในการยิงเป้าหมาย
๒. ฝึกความระมัดระวังและกะระยะไม่ให้เกินขอบเขตที่กำหนด
๓. ฝึกสายตาเป็นอย่างดี


ที่มา: 
ประเพณีไทยดอทคอม http://www.prapayneethai.com/

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น